در این مقاله به بررسی مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک کدامند؟ خواهیم پرداخت. ترخیص کالا فرآیندی است که به موجب آن، صاحب کالا یا نماینده قانونی او، پس از انجام تشریفات گمرکی مربوطه، می‌تواند کالای خود را از انبار یا محوطه گمرک خارج کند. این فرآیند شامل مراحل مختلفی از جمله اظهار گمرکی، پرداخت حقوق گمرکی و عوارض، اخذ مجوزهای لازم و بازرسی کالا می‌شود.
مدارک لازم برای ترخیص کالا
- اسناد مربوط به هویت صاحب کالا: مانند کارت ملی یا شناسنامه
- اسناد مربوط به کالا: مانند فاکتور خرید، قبض بارنامه، گواهی مبدا
- اسناد مربوط به پرداخت: فیش‌های واریزی حقوق گمرکی و عوارض
- مجوزهای لازم: در صورت نیاز
نکات مهم در مورد ترخیص کالا
- برای انجام تشریفات گمرکی می‌توان از خدمات ترخیص‌کاران استفاده کرد.
- صاحب کالا باید به تمام قوانین و مقررات گمرکی مربوط به کالای خود آگاه باشد.
- عدم رعایت قوانین و مقررات گمرکی می‌تواند منجر به ضبط کالا و جریمه صاحب کالا شود.
معرفی گمرک های ایران برای ترخیص کالا
مهم‌ترین گمرکات ایران برای ترخیص کالا، با توجه به حجم و ارزش کالای ترخیص شده در سال ۱۴۰۳، به شرح زیر است:
- گمرک شهید رجایی (بندرعباس)
این گمرک، بزرگ ترین و مهم‌ترین گمرک ایران است و بیشترین حجم واردات و صادرات کشور از طریق این گمرک انجام می‌شود. - گمرک امام خمینی (بندر امام)
این گمرک، دومین گمرک بزرگ ایران است و به دلیل موقعیت مکانی آن در جنوب کشور، از اهمیت زیادی برای ترخیص کالاهای نفتی و مواد شیمیایی برخوردار است. - گمرک فرودگاه امام خمینی (تهران)
مهم‌ترین گمرک هوایی ایران است و برای ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی که از طریق هوایی به کشور حمل و نقل می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. - گمرک انزلی
در شمال کشور – برای ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی که از طریق دریای خزر به کشور حمل و نقل می‌شوند. - گمرک بوشهر
در جنوب کشور- برای ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی که از طریق خلیج فارس به کشور حمل و نقل می‌شوند، استفاده می شود. - گمرک مشهد
در شمال شرق کشور- برای ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی که از طریق مرزهای شرقی کشور به ایران حمل و نقل می‌شوند. - گمرک تبریز
در شمال غرب کشور- برای ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی که از طریق مرزهای شمال غربی کشور به کشور حمل و نقل می‌شوند.
مکان ترخیص کالا
ترخیص کالا در گمرکات انجام می‌شود. در ایران، گمرک های مختلفی در سراسر کشور وجود دارند که هر کدام وظایف و اختیارات خاص خود را دارند. انتخاب گمرک مناسب برای ترخیص کالا به عوامل مختلفی از جمله نوع کالا، مبدا و مقصد کالا، ارزش کالا و محل سکونت صاحب کالا بستگی دارد.
انتخاب گمرک مناسب برای ترخیص کالا
انتخاب گمرک مناسب برای ترخیص کالا به عوامل مختلفی از جمله نوع کالا، مبدا و مقصد کالا، ارزش کالا و محل سکونت صاحب کالا بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر کالای شما از طریق دریای خزر به کشور حمل و نقل می‌شود، باید آن را از طریق گمرک انزلی ترخیص کنید. و یا اگر کالای شما کالای نفتی یا مواد شیمیایی است، باید آن را از طریق گمرک امام خمینی ترخیص نمایید. مواردی که باید در نظر داشته باشید:
- تعرفه گمرکی
تعرفه گمرکی هر کالا، با توجه به نوع آن، مشخص شده است. - محدودیت های وارداتی و صادراتی
برخی از کالاها مشمول محدودیت‌های وارداتی و صادراتی هستند. - مدارک مورد نیاز
برای ترخیص هر کالا، به مدارک خاصی نیاز است.
مراحل ترخیص کالا از گمرک: راهنمای گام به گام
ترخیص کالا از گمرک فرآیندی پیچیده و چند مرحله ای است که شامل اقدامات و تشریفات مختلفی می‌شود. آشنایی با این مراحل و مدارک مورد نیاز، به شما کمک می کند تا فرآیند ترخیص کالای خود را به نحو مطلوب و بدون مشکل انجام دهید. مراحل کلی ترخیص کالا از گمرک به شرح زیر است:
۱. انتخاب گمرک مناسب
اولین قدم، انتخاب گمرک مناسب برای ترخیص کالای خود است. انتخاب گمرک به عواملی مانند نوع کالا، مبدا و مقصد کالا و … بستگی دارد.
۲. تهیه اسناد و مدارک
برای ترخیص کالا از گمرک به مدارک مختلفی اعم از اسناد هویتی صاحب کالا، اسناد مربوط به کالا، اسناد مربوط به پرداخت و مجوزهای لازم نیاز دارید. لیست کامل مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا را می‌توانید از وب سایت اداره کل گمرک جمهوری اسلامی ایران به نشانی دریافت کنید.
۳. اظهار گمرکی
پس از تهیه اسناد و مدارک لازم، باید نسبت به اظهار گمرکی کالای خود اقدام کنید. اظهار گمرکی به معنای ارائه اطلاعات مربوط به کالا به گمرک است. اظهار گمرکی به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه EPL انجام می‌شود.
۴. ارزیابی کالا
پس از اظهار گمرکی، گمرک کالا را از نظر ارزش، تعرفه گمرکی و سایر موارد ارزیابی می‌کند. در این مرحله، ممکن است از کالای شما به صورت فیزیکی بازرسی به عمل آید.
۵. پرداخت حقوق گمرکی و عوارض
پس از ارزیابی کالا، شما موظف به پرداخت حقوق گمرکی و عوارض مربوط به کالای خود هستید. حقوق گمرکی و عوارض بر اساس ارزش و تعرفه گمرکی کالا محاسبه می‌شود.
۶. اخذ مجوزهای لازم
برای ترخیص برخی از کالاها، نیاز به اخذ مجوز از سازمان‌های ذیربط مانند وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت و یا سازمان استاندارد می‌باشد.
۷. صدور پروانه ترخیص
پس از انجام مراحل فوق و در صورت عدم وجود مشکل، گمرک پروانه ترخیص کالا را صادر می‌کند. با ارائه پروانه ترخیص، شما می‌توانید کالای خود را از انبار یا محوطه گمرک خارج کنید.
هزینه ترخیص کالا
هزینه ترخیص کالا از گمرک، شامل موارد زیر است:
- حقوق گمرکی: درصدی از ارزش کالای شما که بر اساس تعرفه گمرکی کالا تعیین می‌شود.
- عوارض: شامل عوارض ارزش افزوده، عوارض هلال احمر و سایر عوارض قانونی.
- هزینه‌های جانبی: شامل هزینه‌های انبارداری، کارشناسی، آزمایش و سایر هزینه‌های مرتبط با ترخیص کالا.
نحوه پرداخت
برای پرداخت هزینه‌های جانبی، می‌توانید به صورت نقدی یا از طریق کارتخوان به حساب‌های تعیین شده در گمرک واریز وجه انجام دهید. پس از پرداخت کامل هزینه‌های ترخیص و انجام مراحل قانونی، گمرک سند ترخیص کالا را صادر می‌کند.
سند ترخیص، سندی است که نشان می‌دهد کالای شما به طور قانونی ترخیص شده است و شما می‌توانید با ارائه آن، کالای خود را از انبار یا محوطه گمرک خارج کنید.
سخن پایانی
برای صدور سند ترخیص، ارائه اصل مدارک و اسناد مربوط به کالا الزامی است. در برخی از موارد، ممکن است صدور سند ترخیص به اخذ مجوزهای لازم از سایر سازمان ها و ارگان ها منوط باشد. در صورت عدم پرداخت کامل هزینه های ترخیص، گمرک از صدور سند ترخیص خودداری خواهد کرد.
سوالات متداول مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک
- مدارک مورد نیاز برای صدور سند ترخیص شامل چه مواردی می شود؟
پروانه گمرکی، قبض پرداخت حقوق گمرکی و عوارض، اسناد و مدارک مربوط به کالا و مجوزهای لازم (در صورت نیاز). - مراحل کلی ترخیص کالا ازر گمرک چگونه است؟
اظهار گمرکی: صاحب کالا یا نماینده قانونی او باید با ارائه اسناد و مدارک لازم، کالای خود را به گمرک اظهار کند.
ارزیابی کالا: گمرک پس از بررسی اسناد و مدارک، ارزش کالا را ارزیابی می‌کند.
پرداخت حقوق گمرکی و عوارض: صاحب کالا باید حقوق گمرکی و عوارض مربوط به کالای خود را به گمرک پرداخت کند.
اخذ مجوزهای لازم: برای ترخیص برخی از کالاها، نیاز به اخذ مجوز از سازمان‌های ذیربط مانند وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت و یا سازمان استاندارد می‌باشد.
بازرسی کالا: در برخی از موارد، گمرک کالای را به طور فیزیکی بازرسی می‌کند. - پروانه ترخیص چه زمانی صادر می شود؟
پس از انجام مراحل فوق، گمرک پروانه ترخیص کالا را صادر می‌کند و صاحب کالا می‌تواند کالای خود را از انبار یا محوطه گمرک خارج کند.